Ontstaan      Inschrijven      Contact      Jan Bart
Kaper Jan Bart
JAN BART werd geboren op 21 oktober 1650, was afkomstig van een zeevaardersfamilie in Spaanse dienst. Hij ging in de leer bij de Nederlandse admiraal M.A. de Ruyter en verwierf er onder andere grote kennis i.v.m. de Noordzee.
In die periode waren de Nederlanden bezet door Spanje. Toen op het einde van de zestiende eeuw eerst Antwerpen door een blokkade van de zee werd afgesloten en daarna ook nog de Oostendse haven door een invasie volledig vernield was, werd Duinkerke de belangrijkste haven in de Spaanse Nederlanden, de enige verbinding tussen Spanje en die Nederlanden. Om Duinkerke werd ook geregeld slag geleverd tussen de Spaanse garnizoenen enerzijds en de Franse en Engelse troepen anderzijds. Op 14 juli 1658 werd na 28 dagen beleg Duinkerke door de Engelsen veroverd, doch in 1662 werd het door de Engelse koning Karel II aan Lod XIV verkocht. Duinkerke werd van toen af aan beschouwd als een "Pays Etranger effectief (1669-1689)" en gelegen tussen twee tolgebieden Picardi (Frankrijk) en de Nederlanden kon het vrij handel drijven met het buitenland.

De kaperij kende toen reeds een traditie van bijna 300 jaar. Toen in 1692 Lod XIV tijdens de 9-jarige oorlog tussen Frankrijk en de Spaanse Nederlanden afzag van militaire vlootacties ter zee werd de kaperij zelfs officieel. Dankzij acties van kapers als Cornil Saus, Nicolas Batteman, Mathieu Dewulf en Jan Bart verwierf Duinkerke een beruchte faam. Door zijn talrijke kaperstochten verwierf Jan Bart een grote roem en bracht aan de Engelse koopvaardij een enorme schade toe. Naast het kapen van 374 schepen onderscheidde Jan Bart zich door militaire missies in Denemarken en door akties tegen Hollandse schepen bij Texel in 1694 en 1696.

Gezien de strategische waarde van Duinkerke als maritieme uitvalbasis, lag het voor de hand dat Engelsen en Nederlanders tot de tegenaanval zouden overgaan. Ondanks zware verliezen legden ze blokkades rond de haven en voerden in 1692 en 1696 vlootbombardementen uit. Op het einde van de Spaanse successieoorlog (1701-1713) die voor Frankrijk en Duinkerke slecht afliep zag Lod XIV zich verplicht om een Engels garnizoen in Duikerke toe te laten dat belast werd met de sloping van de havenwerken. De vesting, de kaden, de sluizen en het zeefort Mardijck bij de havengeul werden vernield.

De gevolgen voor de grote roem als kapersnest waren ronduit rampzalig. Aan de kaperij kwam niet alleen een einde, maar ook de zeehandel stortte in elkaar en bracht een geweldige economische ineenstorting teweeg.

Jan Bart overleed op 27 april 1702 en werd op 30 april begraven in het hoogkoor van de St.-Elooiskerk te Duinkerke. Hij was marinekommandant en werd met militaire eer ten grave gedragen en kreeg een epithaaf tegen de muur van de sakristie. Momenteel prijkt er op de grote markt van Duinkerke, het Jan Bartplein, een standbeeld van Jean Baert ontworpen door David d'Angers in 1848.

Verzamelde informatie. Koen Vandenberghe. Juni 1991. (projectboek Supervlet)
 
Takken
 
Schrijf je hier in